Πλατσέντα - Χριστουγεννιάτικο γλυκό της Μυτιλήνης
Κείμενο και συνταγή της Vasso Yannetsou, www.mamavasso.me/plazenta-h-glikopyta/
Φωτογραφία Zorbabook
Στην Λέσβο, στην Αγία Παρασκευή, υπάρχει ένας συνεταιρισμός γυναικών. Η κυρία Πολυχρόνη Μαριάνθη από τον συνεταιρισμό, μου έδωσε την συνταγή για την πλαντσέτα και το «γαμοκούλουκι». Κουλούκι είναι το κουλούρι.
Η πλαντσέτα είναι σαν τον πλακούντα των αρχαίων Ελλήνων, με ξηρούς καρπούς και μέλι. Στους Δειπνοσοφιστές του Αθήναιου, αναφέρεται ως γλυκίνας (Τόμος ΙΔ΄ 53 b).Το σιρόπι το έφτιαχναν με βρασμένο γλυκό κρασί, σαν αραιό πετιμέζι και μέλι. Μοιάζει και με το σαραγλί γάμου της Θράκης. Αν θέλουμε καίμε τα φύλλα με βούτυρο, το παραδοσιακό όμως, είναι με ελαιόλαδο.
ΥΛΙΚΑ
για τη ζύμη
700 γραμ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
1 κούπα περίπου κορν-φλάουρ, για το άνοιγμα του φύλλου
1 / 2 κούπας ελαιόλαδο
4 κουταλιές ούζο ή τσίπουρο
2 κουταλιές χυμό λεμονιού
1 / 2 κουταλάκι αλάτι
1 κούπα, περίπου, χλιαρό νερό
(Αν πάρουμε έτοιμο φύλλο, θα επιλέξουμε το ΚΟΥΡΟΥ)
για το ζεμάτισμα
1 κούπα ελαιόλαδο
για το τελείωμα
400 γραμ. ή όσο μας αρέσει, καρύδια τριμμένα
4 κουταλιές ζάχαρη
2 κουταλιές κανέλα
για το σιρόπι
2,5 κούπες ζάχαρη
½ κούπας μέλι
1, 5 κούπας νερό
2 κουταλιές χυμό λεμονιού
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Ετοιμάζουμε το σιρόπι πρώτα, για να κρυώσει. Βράζουμε το νερό με την ζάχαρη για 5-6 λεπτά. Ρίχνουμε τον χυμό λεμονιού, κατεβάζουμε από την φωτιά και προσθέτουμε το μέλι. Ανακατεύουμε να λειώσει και το αφήνουμε στην άκρη.
ΖΥΜΗ
Αναμιγνύουμε το αλεύρι με το αλάτι μέσα σε λεκάνη ζυμώματος. Το περιχύνουμε με την ½ κούπα λάδι. Τρίβουμε το αλεύρι με το λάδι ανάμεσα στις παλάμες μας, μέχρι να γίνει σαν ψίχουλα. Κάνουμε μια λακκούβα στο κέντρο και ρίχνουμε το νερό, το ούζο και τον χυμό λεμονιού.
Ζυμώνουμε μέχρι να μην κολλάει στα χέρια. Αν χρειαστεί, προσθέτουμε λίγο νερό ή αλεύρι. Η ζύμη πρέπει να είναι λεία και σφικτή .Την τυλίγουμε σε μεμβράνη και αφήνουμε να σταθεί μία ώρα.
Κατόπιν χωρίζουμε την ζύμη στα τέσσερα και ανοίγουμε κάθε κομμάτι σε μέτριο φύλλο, λίγο πιο χοντρό από το λεπτό φύλλο κρούστας, πασπαλίζοντας κατά το άνοιγμα με το κορν-φλάουρ.
Τοποθετούμε κάθε κομμάτι σε λαδωμένο ταψί. Το σουρώνουμε σαν πλισέ και σε ακανόνιστα διαστήματα τσιμπάμε να ενωθούν δυο εξογκώματα μαζί, όπως την σφηκοφωλιά. Όταν τελειώσουν όλα, καίμε καλά το λάδι και ζεματάμε το γλυκό. Την ώρα που το ρίχνουμε κάνει φυσαλίδες. Αν δεν μπορούμε μονοκόμματο φύλλο ανοίγουμε σε μικρά κομμάτια και τα ενώνουμε μέσα στο ταψί.
Ψήνουμε 15 λεπτά στους 200 βαθμούς και κατόπιν χαμηλώνουμε στους 170, μέχρι να ψηθεί καλά και να χρυσίσει.
Σιροπιάζουμε, ζεστό γλυκό με κρύο σιρόπι. Πριν τραβήξει το φύλλο όλο το σιρόπι, πασπαλίζουμε με το τριμμένο καρύδι, ανακατεμένο με την ζάχαρη και την κανέλα. Έτσι θα κολλήσει καλύτερα, μόλις απορροφηθεί όλο το σιρόπι.
Ο δεύτερος τρόπος, είναι ν’ ανοίξουμε το φύλλο πιο λεπτό, να το λαδώσουμε ελαφρά και να πασπαλίσουμε με το καρύδι. Κατόπιν να το σκεπάσουμε με ένα άλλο φύλλο, επίσης λεπτό και να το κάνουμε σαν πλισέ. Σαν λεπτό χωριάτικο μπακλαβά.
Συνεχίζουμε όπως τη συνταγή. Έτσι θα ψηθεί με την γέμιση σκεπασμένη, αλλά θα πρέπει από την αρχή να ψηθεί σε χαμηλή θερμοκρασία 160ο γιατί θα καεί το καρύδι. Προτιμώ τον πρώτο τρόπο, με το ένα φύλλο και να ρίξω το καρύδι αμέσως μετά το σιρόπι, πριν στεγνώσει, για να κολλήσει καλά.
Η γεύση είναι σαν μελομακάρονου και κριτσανιστής δίπλας. Το λιγότερο υπέροχη!
